Η Άνοια, με συχνότερη μορφή τη νόσο Αλτσχάιμερ, αποτελεί μία από τις σύγχρονες προκλήσεις υγείας, καθώς ο αριθμός των ατόμων τρίτης ηλικίας αυξάνεται συνεχώς. Η έγκαιρη αναγνώριση των πρώτων συμπτωμάτων και η συστηματική πρόληψη είναι ζωτικής σημασίας για τη διαχείριση της νόσου και τη βελτίωση της ποιότητας ζωής τόσο των πασχόντων όσο και των οικογενειών τους. Σε αυτό το πλαίσιο, οι Συμβουλευτικοί Σταθμοί Μνήμης αναδεικνύονται σε κεντρικές δομές υποστήριξης σε επίπεδο τοπικής αυτοδιοίκησης και κοινότητας.
Ο Ρόλος και οι Στόχοι των Συμβουλευτικών Σταθμών
Οι Συμβουλευτικοί Σταθμοί Μνήμης, που λειτουργούν συχνά σε συνεργασία με φορείς όπως το Ελληνικό Διαδημοτικό Δίκτυο Υγιών Πόλεων και την Εταιρεία Alzheimer Αθηνών, έχουν ως κύριο στόχο την παροχή εξειδικευμένων και δωρεάν υπηρεσιών για την Άνοια. Οι στόχοι αυτοί περιλαμβάνουν την πρόληψη, την έγκαιρη διάγνωση και την ψυχοκοινωνική υποστήριξη.
Μέσα από τα προγράμματα τους, επιδιώκουν την ενημέρωση του ευρύτερου κοινού σχετικά με την Άνοια και τους παράγοντες κινδύνου, καθώς και την ευαισθητοποίηση των τοπικών φορέων ώστε οι δομές τους, όπως τα Κέντρα Ανοιχτής Προστασίας Ηλικιωμένων, να γίνουν πιο «φιλικές προς την άνοια». Με αυτόν τον τρόπο διασφαλίζεται ότι κανένας πολίτης με προβλήματα μνήμης δεν θα αποκλείεται από τη χρήση των κοινοτικών υπηρεσιών.
Οι Υπηρεσίες που Παρέχονται
Οι δομές αυτές στελεχώνονται από εξειδικευμένο επιστημονικό προσωπικό, όπως ψυχιάτρους, ψυχολόγους και νευροψυχολόγους, και προσφέρουν ένα ευρύ φάσμα υπηρεσιών.
Για τα άτομα άνω των 60 ή 65 ετών, παρέχεται νευροψυχολογική αξιολόγηση μέσω τεστ μνήμης (Ιατρείο Μνήμης), που συμβάλλει στην έγκαιρη διάγνωση τυχόν διαταραχών. Ακολουθούν μη φαρμακευτικές παρεμβάσεις, όπως προγράμματα νοητικής ενδυνάμωσης και δημιουργικής απασχόλησης (π.χ. ασκήσεις μνήμης, εργοθεραπεία), με στόχο τη διατήρηση της νοητικής λειτουργίας και της ποιότητας ζωής των πασχόντων. Χαρακτηριστικό παράδειγμα δράσης αποτελεί η δημιουργία ομάδων νοητικής ενίσχυσης που συμμετέχουν ακόμη και σε πολιτιστικές δραστηριότητες, όπως θεατρικές παραστάσεις.
Επιπλέον, ο Συμβουλευτικός Σταθμός Μνήμης δίνει μεγάλη έμφαση στην υποστήριξη των φροντιστών. Η Άνοια προκαλεί σοβαρή ψυχολογική και κοινωνική επιβάρυνση στους ανθρώπους που φροντίζουν τον ασθενή. Για αυτό τον λόγο, παρέχεται συμβουλευτική και εκπαίδευση φροντιστών με στόχο την ελάφρυνση του φορτίου της οικογένειας και την αντιμετώπιση του αισθήματος εγκλωβισμού, άγχους και σωματικής εξάντλησης.
Σε Ποιους Απευθύνεται
Στους Συμβουλευτικούς Σταθμούς μπορούν να απευθύνονται:
- Άτομα που αντιμετωπίζουν προβλήματα μνήμης ή υποψιάζονται ότι έχουν γνωστικές διαταραχές.
- Μέλη των οικογενειών των πασχόντων που αναζητούν υποστήριξη και εκπαίδευση.
- Άτομα άνω των 60-65 ετών που επιθυμούν να εξεταστούν προληπτικά ή να συμμετάσχουν σε ομάδες πρόληψης.
- Επαγγελματίες υγείας και ψυχικής υγείας, καθώς και εργαζόμενοι σε τοπικούς φορείς που θέλουν να ενημερωθούν.
- Οποιοσδήποτε ενδιαφέρεται γενικά για την πρόληψη και τη διαχείριση της Άνοιας.
Η λειτουργία αυτού του δικτύου Σταθμών συμβάλλει καθοριστικά στη διασφάλιση της συνέχειας της φροντίδας και στη δημιουργία μιας πιο υποστηρικτικής κοινότητας για τους ανθρώπους με Άνοια και τους δικούς τους.
Πηγές:
- Ειδικό Κέντρο Πρόληψης και Αντιμετώπισης Διαταραχών Μνήμης - psychothes.gr
- Ανακοινώσεις Δήμων (Σπάτων-Αρτέμιδος, Καλλιθέας, Σκύδρας, Έδεσσας) για την έναρξη λειτουργίας Συμβουλευτικών Σταθμών Άνοιας (πηγές: spata-artemis.com, kallithea.gr, kede.gr, kepygeias.org)
- Άρθρα σχετικά με το δίκτυο Συμβουλευτικών Σταθμών Άνοιας σε συνεργασία με την Εταιρεία Alzheimer Αθηνών και το Εθνικό Διαδημοτικό Δίκτυο Υγιών Πόλεων (πηγές: ertnews.gr, eddyppy.gr, iraklio.gr)
- Άρθρο του Δήμου Ωραιοκάστρου για τον Συμβουλευτικό Σταθμό Μνήμης Πενταλόφου (πηγή: oraiokastro.gr)
- Άρθρο για τη φροντίδα της μνήμης (πηγή: hygeia.gr)